Thema : Systeem therapeutisch werken door de diëtist

In het kader van de landelijke scholingsdag voor Diëtisten wordt er gedurende een middag stilgestaan bij de invloed van het systeem op het eetgedrag van patiënten met een psychiatrische diagnose. Anneke van Hellemond en ik gaan naast het verstrekken van informatie en aanreiken van tools, ook actief aan het werk met een groep diëtisten.

Anneke volgde een in-company 40 uur opleiding systeemtheorie en praktijk bij mij, samen met andere collega’s die werkzaam zijn in de psychiatrie.

Ze ging enthousiast aan de slag met de theoretische en praktische kennis en betrok vooral ouders of partners bij haar behandeltrajecten. Ze stond versteld van de positieve effecten op de voortgang van de behandelingen. Je moet daarbij o.a. denken aan patiënten waarbij een depressie, een psychotische stoornis of een eetstoornis is vastgesteld.

Vaak zien de diëtisten opgenomen of ambulante patiënten als individuële patiënten. Ze zijn niet gewend om met de familie, een partner of de ouders samen met de patiënt te spreken. Terwijl samen eten juist een onderdeel is van een familie of gezinsgebeuren en dit kun je op positieve en negatieve manieren beïnvloeden.

Onder andere ontdekte ze hoe een patiënt in een negatieve interactiecirkel kan terecht kan komen rondom het eetgedrag en hoe deze negatieve interactie tot stress leidt. Waardoor de kans op verandering rondom een eetpatroon niet plaats vindt, maar eerder kleiner word. Ze zag hoe oprechte betrokkenheid van een systeem kan resulteren in negatieve ervaringen, terwijl men uit gaat van zorgzaamheid voor elkaar. Met de tools van de opleiding leerde ze de patiënt en het systeem om negatieve patronen te doorbreken, waardoor er nieuwe kansen ontstaan. Deze en andere succesvolle praktijkervaringen wil ze graag delen op de landelijke dag voor Diëtisten.

Programma:

Bewust maken van de gemisten kansen

Anneke en ik maken de groep bewust van de kansen die gemist worden indien ze in een individueel traject ondersteuning geven bij eetproblemen.

Theorie: Wat is een systeem?

Eerst vertel ik in een theoretisch gedeelte wat een systeem is, hoe je naar systemen kunt kijken en hoe je zelf ook onderdeel van een systeem bent. Daarnaast, welke invloed een systeem op een patiënt heeft en ik onderstreep dit samen met Anneke met verhalen uit de dagelijkse praktijk. In een rollenspel laat ik voorbeelden zien, van hoe je circulaire vragen kunt stellen aan je cliënten.

Praktijk: het stellen van systemische vragen

Vervolgens wordt de groep zelf aan het werk gezet en wordt er o.a. geoefend met het stellen van systemische vragen. Door deze vragen gaan de de patiënt en de familieleden nadenken over zichzelf en de ander en ontstaat er inzicht op de invloed van het gedrag op zichzelf en de onderlinge relaties.

Toelichting door Anneke van Hellemond :

In 2014 heb ik de interne basiscursus “Systeemtheoretische psychotherapie” gevolgd bij Mediant. Ik ben enthousiast geworden over deze manier van kijken naar de problematiek van onze cliënten. Daarnaast bevatte de cursus ook praktische tools, die je ook als diëtist in kunt zetten. Bijv. het stellen van circulaire vragen. Dit is een mooi hulpmiddel om te gebruiken als je bijv. een echtpaar in de kamer hebt, die het voortdurend met elkaar oneens is. Daarom ben ik blij dat Ineke Rood ons laat kennismaken met een aantal facetten van systeem therapeutisch werken.